ЖОҒАРЫ СПОРТТЫҚ ЖЕТІСТІКТЕРДЕГІ ОҚУШЫЛАРДЫҢ МОТИВАЦИЯСЫН ДИАГНОСТИКАЛАУ ЖӘНЕ ДАМЫТУ МӘСЕЛЕСІНЕ
PDF

Кілт сөздер

ішкі мотивация, сыртқы мотивация, спорттық мотивация, жоғары спорттық жетістіктер, психикалық қасиеттер, жас спортшылар, мотивация диагностикасы.

Аңдатпа

Бұл мақала жоғары спорттық жетістіктерге дайындық жағдайында мектеп оқушыларының мотивациясын диагностикалау және дамыту мәселелерін қарастыруға арналған. Мақала авторлары жасөспірімдердің спорттық дайындығы тек дене қасиеттерін жақсартуды ғана емес, олардың жоғары нәтижеге ұмтылуын анықтайтын психологиялық аспектілерге де назар аударуды талап ететініне сенімді. Спорттық іс-шаралардың табысты болуына әсер ететін маңызды факторлардың бірі жас спортшылардың ішкі және сыртқы ынтасының деңгейі болып табылады. Мәселе мынада, студенттердің айтарлықтай бөлігінің ұзақ мерзімді жаттығу процестеріне қызығушылығының төмендеуі және жарыстардың күйзелісіне жеткіліксіз төзімділігі. Бұл мақаланың мақсаты – спортпен белсенді айналысатын мектеп оқушыларының жоғары нәтижелерге жетудегі мотивация деңгейін анықтау. Мәселені шешу үшін теориялық талдау әдістері, спорттық мотивацияны диагностикалаудың кеңінен қолданылатын әдістері, атап айтқанда, Спорттық мотивация шкаласы (SMS) әдістемесі бойынша тестілеу, статистикалық мәліметтерді математикалық өңдеу, диагностикалық мәліметтерді салыстырмалы талдау қолданылды. Жүргізілген зерттеуде олардың мотивациялық саласын диагностикалаудың заманауи әдістерін және оны дамыту бағдарламаларын мектеп оқушыларының спорттық дайындығы жүйесіне енгізу қажеттілігі атап өтілді. Бұл спорттық нәтижелерді жақсартып қана қоймайды, сонымен қатар спортта және одан тыс жерлерде табысты өзін-өзі жүзеге асыру үшін қажетті тұрақты жеке қасиеттерді қалыптастыруға ықпал етеді. Педагогикалық міндет – жаттығу мен тәрбиелеумен қатар, спортшының мотивациялық ерекшеліктерін жүйелі түрде анықтау қажет. Мектеп оқушыларының спорттағы жоғары жетістіктерге деген ұмтылысы қаншалықты тұрақты және саналы болатынын дәл осы бағыттағы жүйелі жұмыс айқындайды. Спорттық шыңдарға бағытталған мектеп оқушыларының мотивациясын дамытуды диагностикалау мәселелері жаңа тәсілдерді одан әрі зерттеуді және практикалық енгізуді талап етеді. Бұл спорт педагогикасы мен психологиясы үшін де, жалпы табысты тұлғаны қалыптастыру үшін де маңызды.

PDF